دار قالی یا به ترکمنی قوروما ، همانطور که از نامش پیداست دستگاهی است که از به هم پیوستن و چفت و بست شدن اجزای تشکیل دهنده ی آن که بصورت چهار ضلع چوبی افقی و بر خلاف دارهای دیگر بر روی زمین قرار دارد، بوجود می آید و سپس در ادامه با انجام چله کشی بر روی ضلع ها وطی مراحل بعدی و مختص به آن ، آماده جهت بافت توسط بافنده میشود تا از دل قوروما به وسیله ی ذهنهای خلاق و با کمک دستهای توانا شاهکارهای عظیم وبی بدیل هنری خلق شود و بیرون بیاید.
مشاهده ی تک تک مراحل بافت توسط بافنده که از شروع گره زدن با ابزار خاص همراه است وگوش سپردن به صدای شانه که بر روی تار و پود چله فرود میآید تا به این ترتیب نقش ها جان گرفته و هنر به منصه ی ظهور برسد بسیار لذت بخش است.
هنرفرش دستباف در گذشته و در شهر و روستا طرفداران زیادی داشت و در هر خانه یک دار قالب برپا بود و زنان و دختران به این کاراشتغال داشتند و بانوان ترکمن در کنار رسیدگی به امورات روزانه منزل به بافت قالی ، قالیچه ، پشتی ، گلیم … می‌پرداختند.
بانوان ترکمن علاوه بریاری نمودن به تامین معاش خانواده ، تزیین منزل با دست بافته های خویش و مهیاکردن جهاز برای دختران از کودکی به آنها نیز آموزش میدادند. بدین گونه این میراث ارزشمند تا به امروز حفظ شده و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است.
درحال حاضر دیگر کما فی السابق فعالیت های چشمگیر هنری مشاهده نمیشود و دارهای قالی نمود چندانی ندارند ولی هنوز هم در نقاط مختلف بانوانی وجود دارند که باعشق و علاقه دنباله روی مادران خویش هستند و به این امر اشتغال دارند.
مختومقلی فراغی می فرماید:
ماغتمغولی ، نیچک گچسه روزگار
حاقا شوکور ات ، بارما ناماردا، زنهار
یوق دوولتدن یگدیر ،بولسا بیر هونار
مونگ هوناردان ، ذره دوولت یاغشی دیر
نوشتار از: آرزو گوکلانی