یکشنبه, آذر ۱۸, ۱۴۰۳
spot_img
خانهدایره المعارف ترکمنترکمن صحراجاذبه های گردشگری گنبدکاووس

جاذبه های گردشگری گنبدکاووس

ـ بازارچه مرزی اینچه برون گنبد کاووس

ـ سد گلستان

ـ تالاب آلماگل

ـ تالاب آلاگل

ـ تالاب آجی گل

ـ مجتمع سوارکاری گنبدکاووس

ـ زیارتگاه و قبرستان خالدنبی

ـ شهر تاریخی جرجان

ـ برج گنبد قابوس

 

درباره شهر گنبد کاووس :

گُنبَدِ کاووس (یا گنبد قابوس) (به ترکمنی Kummet qawuz) مرکز شهرستان گنبد کاووس در استان گلستان ایران است. این شهر به خاطر دارا بودن یکی از بلندترین برج‌های آجری دنیا با همین نام که در قرن یازدهم میلادی بنا شده ‌است، معروف است. این شهر در سدهٔ اخیر مرکز ترکمن‌صحرا محسوب شده و دومین شهر بزرگ استان گلستان پس از گرگان مرکز استان است.

شهرستان گنبدکاووس با مساحت ۲۰۵۹ هکتار در بخش شرقی استان گلستان واقع شده از طرف شمال به جمهوری ترکمنستان، از طرف غرب به شهرستانهای علی آباد، آق قلا و گرگان، از طرف شرق به شهرستان های کلاله و کوهستانی و جلگه ای تشکیل شده، حد فاصل بین گرگان رود و نوار مرزی ترکمنستان که در بخش داشلی برون قرار گرفته ، مناطق استپی وسیعی را در بر دارد. این مناطق، مهمترین مراتع قشلاقی اند. آب و هوای این شهرستان در ارتفاعات آزادشهر و رامیان، معتدل و کوهستانی بوده و در شمال گرگانرود به سوی مرز ترکمنستان به آب و هوای نیمه بیابانی معتدل و نیمه خشک تبدیل می شود

در محل فعلی شهر گنبد کاووس، در دوران کهن، شهری به نام هیرکان و سپس گرگان “جرجان” قرار داشته که به دلیل قرار داشتن در جاده ابریشم از اهمیت بسیاری در بازرگانی برخوردار بوده ‌است. در دوران رضاشاه پهلوی در کنار خرابه های گرگان باستان شهری جدید، با قواعد مدرن شهرسازی بنا شد که گنبد کاووس نام گرفت. در طول دوران‌های متمادی، هنگام حکمرانی سلسله آل زیار این شهر پایتخت ایران بوده‌ است.
درباره نامگذاری این شهر باید گفت که نام آن از قابوس ابن وشمگیر گرفته شده است. قابوس یکی از حاکمان ال زیار بود مرکز حکومتش را در شهر جرجان قدیم یعنی همین گنبدکاووس فعلی قرار داد. گرگان قدیم بر اثر هجوم مغول و تیموریان از بین رفت و در ان شهر جدیدی بنا شد که در سال ۱۳۶۱ هجری شمسی گنبدکاووس نام گرفت.

ازجمله علما و دانشمندانی که دراین جا بودند می‌توان به شاعر بزرگ ترکمن مختومقلی فراغی و شیخ فخرالدین اسعد گرگانی (سراینده ویس ورامین) و ابوعلی سینا دانشمند و فیلسوف و پزشک حاذق ایرانی که مدتها در آنجا ماند و طبابت کرد حکیم جرجانی بود دولت مردان کارامد چون امیر عنصرالمعالی کیکاووس بن سکندربن وشمگیر باکتاب معروف قابوس نامه که برای فرزندش گیلان شاه نگاشت اشاره کرد
از آن دوران برج آجری قابوس که احتمالاً مدفن سلطان آل زیاری، قابوس بن وشمگیر است که قدیمی‌ترین برج مقبره سبک رازی بوده و ارتفاع آن به ۶۰ متر می‌رسد و بین سال‌های ۱۰۰۶ تا ۱۰۰۷ میلادی بنا شده ‌است. بعد از دورانی بدلیل زلزله شهر گنبد قابوس که نمادی از تمدن اسلامی و جهانی بود با خاک یکسان شده و بعدها بقایای آن در قسمت شرقیِ شهر گنبد قابوس کشف شد.

شهر کنونی به سال ۱۳۰۵ هجری شمسی، در دوران سلسله پهلوی به‌دستور رضاشاه بنیان نهاده شد و به سپاس از قابوس بن وشمگیر نام آن‌ را گنبد قابوس (که اکنون به گنبد کاووس تغییر یافته ‌است) نهادند. نقشه اصلی این شهر توسط کارشناسان آلمانی، مطابق با اصول شهرسازی طراحی شد و از اینرو خیابانهای متقاطعی داشته و با الگوی شطرنجی فاقد معابر تنگ و قدیمی است.

میانگین دما شهر گنبد کاووس :
میانگین سالانه دمای هوا در گنبد کاووس ۱۸/۶ درجه سانتی گراد است. میانگین حداکثر سالانه دمای هوا ۲۴/۵ و میانگین حداقل سالانه آن ۱۲/۷ درجه می باشد. اختلاف حداکثر و حداقل دمای سالانه ۱۱/۸ درجه است. میانگین دما در سردترین ماه یعنی ژوئن ۸/۱ درجه و در گرمترین ماه یعنی اوت ۲۹/۹ درجه سانتیگراد میباشد.

مردم گنبد کاووس :
در گنبد کاووس عمدتاً ترکمن‌ها سکونت دارند، اقوام دیگری نظیر تورک های آذری‌، خراسانی‌ها، سمنانی‌ها و سیستانی‌ها، بلوچ‌ها نیز در این شهر زندگی می‌کنند.

 

کشاورزی در گنبد کاووس :

گنبدکاووس دارای آب و هوای مساعد و خاکی حاصل‌خیز بخصوص خاک های جلگه‌ای لس است. آب کشاورزی از رودها و چاه‌ها فراهم می‌شود و محصولات کشاورزی عبارتند از: گندم، جو، برنج بنشن، و مرکبات این شهرستان همچنین غلات تولیدی را به تهران و شهرهای بزرگ دیگر صادر می‌کند. این شهرستان دارای باغ‌های زیتون فراوان می‌باشد.

دیگر مطالب

پربیننده ترین مطالب